Straciliśmy połowę wszystkich dzieł sztuki
Według szacunku historyków w trakcie II Wojny Światowej na terenie Polski zrabowano lub zniszczono ponad 516 tysięcy dzieł sztuki należących do krajowych zbiorów. Po zajęciu przez Niemców Warszawy w 1939 roku rozpoczęła się grabież wyposażenia m.in. Łazienek Królewskich, których zbiory miały posłużyć jako eksponaty w nowopowstającym muzeum w Linzu. Rabunków dokonywali także żołnierze Armii Czerwonej. Kradzieży były tak powszechne i masowe, że już w roku 1942 ilość skradzionych dzieł sztuki szacowana była na połowę wszystkich polskich zbiorów. W 1944 roku, w obawie przed zbliżającym się frontem wschodnim, na Dolny Śląsk wywiezono wiele cennych dzieł sztuki, które zakończeniu wojny nie zostały już Polsce zwrócone.
-Nie jesteśmy w stanie precyzyjnie ocenić skali grabieży dokonanej przez Sowietów. W przypadku setek tysięcy obiektów utraconych przez Polskę w wyniku II wojny światowej ślad prowadzi właśnie do Federacji Rosyjskiej oraz byłych republik radzieckich. Jednak brak dostępu do rosyjskich zasobów muzealnych i źródeł archiwalnych, w tym do list wywozowych, utrudnia określenie, ile jeszcze polskich dzieł sztuki i zabytków znajduje się dziś na terytorium Rosji - powiedział wicepremier Gliński podczas inauguracji kampanii Puste ramy w Pałacu Jana III Sobieskiego w Wilanowie.
Niektórych nie da się odzyskać
Niektóre z bezcennych dóbr kultury Polska i Warszawa utraciły jednak bezpowrotnie w trakcie działań wojennych.
Część obrazów, rzeźb i innych zabytków kultury zostało zniszczonych jeszcze podczas bombardowań w 1939 roku, kolejne zaś strawił pożar wniecony przez Niemców w trakcie Powstania Warszawskiego.Do największy strat należą malowidła pędzla Marcello Bacciarellego oraz dzieła Jana Bogumiła Plerscha.
Do pozostałych szczególnie cennych strat należą:
- "Mieszkanie w ruinach" Huberta Roberta (1733-1808), olej, 60,7 × 74 cm, nr w bazie strat wojennych MKDN: 14400;
- "Widok Wersalu" Fransa Adama van der Meulena (1622-1690), olej na płótnie, 56,5 × 67,8 cm, nr w bazie strat wojennych: 14399;
- "Szarlatan w porcie" Jeana de Marne (ok. 1752-1829), olej, 79,2 × 97 cm, nr w bazie strat wojennych: 14405;
- "Popiersie Aleksandry Krasickiej" (naturalnej córki Stanisława Augusta) dłuta Pietro Staggiego, II poł. XVIII w., marmur biały, labrador, nr w bazie strat wojennych: 14003;
- apliki z głową Apollina z Sali Balowej przypisywane Pierre'owi Gouthiere'owi lub Pierre-Françoisowi Feuchère'owi, brąz złocony, nr w bazie strat wojennych: 64008.
Szacuje się, że do Polski nadal nie powróciło prawie 400 dzieł ze zbiorów malarstwa, grafiki, rzeźby, mebli oraz rzemiosła artystycznego.
Mateusz Morawiecki przed komisją śledczą
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?